mercredi 1 février 2012

Una passejda dins Mistral ...

L'autre jorn dins un cors de lenga aprenguère un mòt novèu "res". Normalament es pas un mòt que s'emplega en provençau, mai que s'emplega en lengadocian per dire "rien". Pasmens descobriguère aqueste mòt dins un diccionari provençau. Ere perplèxa! Pausère donca la question a mèstre F. e me diguèt que "res" en provençau voliá dire parier que "degun". E d'aquí me diguèt qu'existiá una expression en Provença qu'es : " I a ren ni res", auretz totes comprès sa significacion. Me siàu donca dich té! que i a coma expression en provença? E per vautres aprofondiguère ma reflexion.

Sosquère primier ais expressions de la quina que conèisse. Vau vos en faire una pichòta tièra:
1 - lo primier de mil
8 - la cogorda
11 - lei cambas de la mameta ò en cò ieu lei cambas de ginèta
14 - l'òme fòrt
22 - son aquí
44 - "caracacà"
51 - lo pastagàs
88 - lei doas cogordas
89 - la mameta
90 - lo papet

Vaquí per la quina. Bon me desencusaretz mai ai pas lo temps de cercar mai en prigonditat la significacion de totei lei chifras ni mai de cercar lei chifras que me mancan. Mai podètz trobar mai de detalhs sus lo siti http://www.agendadeslotos.com/numeros.php ò sus http://www.bingofr.com/loto-bingo/les-expressions-au-loto-bingo/. Sachent que de segur cada vilatjòt a seis expressions e que son pas totei coneigudas.

Bon passèm a quicòm mai. Après aver pensat au loto me demandère quineis expressions podián ben existir en Provença. E monte trobar la responsa a ma question? Cu s'èra ja pausada la question? Es Frederic Mistral de segur. Cabussère donca dins aquesta òbra giganta qu'es lo TDF e cerquère de provèrbis. Mai imaginatz lo nombre de provèrbis que podèm trobar dins aquesta obrassa. Decidiguère donca de cercar quauquei provèrbi a la babalà. Vos en causiguère quauqueis uns que m'agradèron ò que me pausèron question. Vos lei ai metuts dins de grops difèrents.

Vau començar per aquelei que coneissiáu ja :

- un òme n'en vau ben un autre.
- es pas d'òr tot çò que luse.
- quand l'aurelha vos sibla, parlan de vosautre : s'es la drecha, parlan ben; s'es la gaucha, parlan mau.

Après i a aquelei que comprene totjorn pas :

- Provençau, manja tei figas sens sau.
- A l'òme dona ta filha e non a camp ni a viga.
- Coratjós coma l'òr.
- lo liech es una bona causa, quand non pòu dormir, iè repausa.
- una revirada vau mai qu'una repausada.

Puei i a aquelei que podèm ausir de la boca dei papets :

- l'òci consuma e lo trabalh conserva. (òci = oisiveté)
- òr es òr, mai lo blat es tresòr.
- òrdi de febrier emplis lo granier. (òrdi = orge)
- Quand l'ase vòu pas beure, avetz beu siblar.

N'i a una amb la quala siáu pas tant d'acòrdi qu'aquò:

- ombra d'òme vòu cent femnas.

Mai i a aquelei amb lei qualas siáu completament d'acòrdi :

- òme d'argènt, òme de ren.
- Après tres jorns de fèsta fau un jorn de repaus.

Puei fin finala i a leis autrei, que coneissiáu pas mai que ne'n pense ren :

- Tot provèrbi es pas menteire.
- Grossier coma un pan d'òrdi.
- Ai paures tot iè manca, la pòrta emai la tanco.
- Que non pòu èsser violonaire, que siegue siblaire.
- Mau de camba vòu repaus.

Vaquí çò que trobère. Mai coma vos lo diguère ai pas tot trobat. Mai s'aquò vos interessa podètz totjorn telecargar sus http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k74854/f2.image lo TDF.
Mai tanben s'aqueste subjècte vos interessa podètz trobar un libre que se sona Proverbes et dictons de la langue d'oc de Pierre Trinquier ais edicions Presses du Languedoc.

En esperant que lo subjècte de la setmana vos interessèt, vos dise a la setmana que ven.

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire